سودای سبب سوزی (تأملی‌در فلسفه‌ستیزی‌مولانا‌در مثنوی‌باتکیه‌بر نقد برخی اصطلاحات فلسفی)

سودای سبب سوزی (تأملی در فلسفه ستیزی مولانا در مثنوی باتکیه بر نقد برخی اصطلاحات فلسفی)

بحث تقابل و عشق یا فلسفه و عرفان بحث فراگیر و دازدامنی است. کمتر اثری عرفانی می توان پیدا کرد که از پرداختن به این موضوع غفلت ورزد. در میان صاحبان آثار عرفانی، مولانا از جمله بزرگ ترین شاعران و عارفانی است که در موارد زیادی به این موضوع پرداخته و راه شناخت مبتنی بر دل را بر شناخت عقلی برتر دانسته است. در سایر متون عرفانی نیز جلوه های مختلف این تقابل به چشم می خورد. لیکن تفاوت عمده نگرش مولوی به...

برخی از اصطلاحات فلسفی در شعر ناصر خسرو

بلخ در زمان ناصر خسرو از جمله مراکز اندیشه‌های عقلی و فلسفی محسوب می‌شد که افرادی نظیر ابوزید بلخی (حافظ خراسانی)، کعبی بلخی و شهید بلخی را در خود پرورش داده  بود. ناصر خسرو در این محیط و در زمانی می‌زیست که فلسفه و دین در برابر هم قرار گرفته بود. او علیرغم آشنایی با فلسفه، در نتیجة تعالیم داعیان اسماعیلی، متمایل به نوعی کلام بود. نزاع و کشمکش میان اهل دین و اهل فلسفه، ناصرخسرو را بسیار دلتنگ م...

برخی از اصطلاحات فلسفی در شعر ناصر خسرو

بلخ در زمان ناصر خسرو از جمله مراکز اندیشه‌های عقلی و فلسفی محسوب می‌شد که افرادی نظیر ابوزید بلخی (حافظ خراسانی)، کعبی بلخی و شهید بلخی را در خود پرورش داده  بود. ناصر خسرو در این محیط و در زمانی می‌زیست که فلسفه و دین در برابر هم قرار گرفته بود. او علیرغم آشنایی با فلسفه، در نتیجة تعالیم داعیان اسماعیلی، متمایل به نوعی کلام بود. نزاع و کشمکش میان اهل دین و اهل فلسفه، ناصرخسرو را بسیار دلتنگ م...

سبب سازی و سبب سوزی خداوند از دیدگاه مولوی

ظاهر کلام اشعریان و عارفان دربارة فاعلیت حق تعالی و اینکه در هستی مؤثری جز او نیست، بسیار به هم نزدیک است، اما اشعریان به وجود مستقل برای اشیا باور دارند، گرچه تأثیر آنها را نفی می کنند، در حالی که عارفان برای اشیا وجودی قائل نیستند، چه رسد به اینکه آنها را تأثیرگذار بدانند. از نظر مولوی، کمال انسان، فانی شدن در حق است، یعنی اینکه انسان با تمام وجود درک کند که همه هستی اش و هر آنچه دارد، به تما...

راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد:بررسی و نقد کتاب فرهنگ تطبیقی اصطلاحات فلسفی

نقد و بررسی تأثیر برخی از آرای فلسفی صدرا

در این جستار تأثیری را که برخی از آرای فلسفی صدرا بر برداشت های او از آیات قرآن داشته است، نقد و بررسی می کنیم. به این منظور کلیه کتاب های فلسفی و تفسیری وی را مطالعه و مواردی را که او تحت تأثیر آرای فلسفی مذکور مفاهیمی غیر از معانی ظاهری برداشت کرده است، جمع آوری کرده ایم. سپس با توجه به سایر آیات، روایات، قرائن عقلی و لفظی  و شأن نزول آیات صحت و سقم برداشت های ایشان را معین می کنیم. در آخر نی...